بخش اول اشنایی با درمان های پزشکی؛
چرا باید دندان ها را مسواک بزنیم؟ از چه مسواکی استفاده کنیم؟
دایوپارس- دندانها یکی از زیباترین و در عین حال پیچیده ترین اعضای بدن انسان هستند که نقش مهمی در زیبایی، صحبت کردن و جویدن دارند. با تغییر شرایط زندگی انسان و عادات غذایی و استفاده روز افزون از رژیم غذایی نرم و مواد حاوی قند بالا مانند شیرینی ها، آب میوه، نوشابه و غیره دندان ها از اولین اعضای بدن
هستند که برای حفظ سلامتی و کارایی خود دچار مشکل شده اند.
امروزه دندان ها بدون محافظت و توجه خاص صاحبان خود عمر چندان درازی نخواهد داشت. در حفره دهان هر یک از ما تعداد بسیار زیادی میکرو ارگانیسم های مختلف مانند انواع باکتری ها، قارچ ها و ویروس ها حضور دارند و بسیاری از آنها قادرند به سطح دندان متصل شوند و تکثیر یابند. این دسته از میکروارگانیسم ها با
استفاده از مواد غذایی که ما طی روز استفاده می کنیم زندگی، تولید مثل و فعالیت می کنند و در صورتی که به حال خود رها شوند تعدادشان بیشتر و فعالیت تخریبی شان شدیدتر خواهد شد.
به دنبال اتصال و حضور این باکتری ها روی دندان، موادی از آنها آزاد می شود که قادرند نسج سخت مینای دندان را که سخت ترین ماده در بدن انسان است تخریب نموده و کم کم محل زندگی خود را در سطح دندان و سطوح داخلی تر آن گسترش دهند. در اصطلاح به تخریب نسج سخت دندان بدنبال فعالیت میکروارگانیسم ها
پوسیدگی (caries) گفته می شود.
یکی از راههای جلوگیری از پوسیده شدن دندانها برهم زدن اتصال میکروارگانیسم ها به سطح دندان و به عبارت ساده تر تمیز کردن دندان هاست.
راحت ترین و در عین حال مهمترین راه های تمیز کردن دندان مسواک زدن است که با تمیز کردن سطح دندان ها و جدا کردن میکروارگانیسم های مضر جلوی فعالیت تخریبی آنها را گرفته و بدین ترتیب از پوسیده شدن دندان ها جلوگیری می نماید.
از چه مسواکی استفاده کنیم؟
مسواک در شکل ها و اندازه های مختلف و توسط شرکتهای متعدد تولید و به بازار عرضه میشود. هر مسواک از یک دسته و تعدادی پرز (Bristle) با طولهای مختلف و با ضخامت های متفاوت تشکیل شده است.
بطور کلی هیچ تفاوتی بین کارابی انواع مختلف مسواک ها وجود ندارد و در صورت استفاده صحیح تمامی آنها می توانند مفید باشند.
مسواک ها براساس ضخامت پرزهای خود به سه دسته تقسیم می شوند: سفت (Hard)، متوسط (medium) و نرم (Soft). توصیه ما استفاده از نوع متوسط و نرم است و تا حد امکان از نوع نرم آن استفاده کنید. زیرا احتمال آسیب رسیدن به لثه، زخمی کردن آن و نیز سایش دندان به مرور زمان بدنبال استفاده از مسواک های
سخت بیشتر است.
کدام خمیر دندان برایم بهتر است؟
خمیر دندان Tooth paste از مواد مختلفی تشکیل شده است که هر یک وظیفه خاصی را ایفا می نمایند.
امروزه بسیاری از خمیر دندانها حاوی فلوراید هستند. فلوراید ماده مناسبی جهت پیشگیری از پوسیدگی دندان هاست و توصیه می شود از خمیر دندانی استفاده نمایید که فلورایددار باشد.
میزان مواد ساینده نیز در خمیر دندان های مختلف متفاوت است. برخی از خمیر دندان ها که مواد ساینده بیشتری دارند در بازار با نام خمیر دندان سفید کننده (Whitening) عرضه می گردند که البته واقعا دندان ها را سفید نمی کنند و تنها رنگینه روی دندان ها را بر می دارند و استفاده از آنها به صورت روزانه توصیه نمی شود.
همچنین برخی از خمیر دندان ها (Tartar control)اند و در داخل خود حاوی موادی هستند که از تشکیل جرم جدید روی دندانها ممانعت مینماید و برای افرادی که سیگاری هستند استفاده از این دسته سودمند خواهد بود.
همچنین دسته ای از خمیر دندان ها هستند که ضد حساسیت نام دارند و برای دندان های حساس مفید می باشند. برای اطلاع بیشتر از نوع و طریقه استفاده با دندانپزشک خود مشورت نمایید.
همیشه برای مسواک زدن از یک سمت شروع کرده به پیش بروید تا مطمئن شوید تمام دندان هایتان را تمیز کرده اید و جایی را از قلم ننداخته اید.
نکته مهم این است که نباید فقط به تمیز کردن سطح بیرونی دندانها اکتفا نمایید. سطح جونده و سطح داخلی دندان ها محل مساعدی جهت تجمع و فعالیت میکروب هاست بنابراین حتما باید با دقت تمیز شوند.
در صورتی که ترجیح می دهید از مسواک معمولی (دستی) استفاده نمایید روش های مختلفی وجود دارد که شایع ترین و بدترین آنها روش (Scrub) نام دارد که در آن مسواک به صورت افقی روی دندان ها کشیده می شود. این روش نه تنها دندان ها را به صورت ایده آل تمیز نمی کند بلکه احتمال سایش دندان ها و تحلیل لثه را
نیز افزایش میدهد. بسته به شرایط دهان ودندان ممکن است روشهای مختلفی توسط دندانپزشک توصیه شود. توصیه میکنیم در درجه اول روشی را که دندانپزشک خودتان توصیه می نماید اجرا نمایید.
با این حال یکی از روش های مناسب و شناخته شده که مورد توافق اکثر در دندانپزشکان است روش Bass می باشد.
در این روش مسواک با زاویه 45 درجه روی محل اتصال دندانه به لثه قرار می گیرد و با فشار ملایم حرکت ارزشی عقب – جلو تقریبا 10-7 مرتبه تکرار می شود، سپس مسواک را به ناحیه بعدی برده و همین کار را تکرار می کنیم.
دقت نمایید برای فک بالا زاویه مسواک کمی رو به بالا و در فک پایین کمی به سمت پایین خواهد بود.
“برگرفته از کتاب آشنایی با درمان های دندانپزشکی- پاسخ به 101 پرسش متداول مراجعه کنندگان به کلینیک های دندانپزشکی”